De stoelendans van cdH: fantoomstaatssecretaris Catherine Fonck

Hoe schaamteloos kan men zijn in de politiek? Blijkbaar zijn er voor cdH geen grenzen. Bij K.B. van 22 juli 2014 (Staatsblad, 23 juli) wordt Catherine Fonck benoemd tot staatsecretaris in opvolging van Wathelet. Fonck wordt zo staatssecretaris voor staatshervorming in een regering in lopende zaken ... Is er dan toch een zevende staatshervorming in aantocht? Een mooi postje, zonder de minste bevoegdheid. Ik schreef er een opiniestuk over dat op 22 juli werd gepubliceerd op Knack.be.

MR fractieleider in het Waals Parlement Willy Borsus haalt krachtig uit naar PS en cdH die naar hartelust ministerposten hebben gecreëerd in de Franstalige regeringen. Ook het dynamische Waals parlementslid Jean-Luc Crucke (MR) vindt het ongehoord om in tijden van economische crisis al die ministerposten te hebben. Dat niet langer één minister-president aan het hoofd staat van de Waalse regering en de Franse Gemeenschapsregering, is een kaakslag voor diegenen die werken en belastingen betalen. Crucke hekelt hiermee onder meer dat Paul Magnette (PS) minister-president wordt van de Waalse regering en Rudy Demotte (PS) van de Franse Gemeenschapsregering. Tevoren waren beide mandaten toebedeeld aan Rudy Demotte. In het totaal zijn er aldus 4 PS’ers minister-president, want ook Rudy Vervoort (Brusselse Hoofdstedelijk Gewest) en Fadila Laanan (Cocof) dragen deze titel.

Dit nieuws maakt dat de stoelendans binnen de federale regering een beetje ondergesneeuwd geraakt, ondanks de zomerse temperaturen. Huidig vice-premier en minister van binnenlandse zaken Joëlle Milquet (cdH) verkast naar de Franse Gemeenschapsregering. Ze wordt er bevoegd voor cultuur en onderwijs, waardoor ze meteen de belangrijkste minister wordt van de Franse Gemeenschapsregering. De minister-president van deze regering, Rudy Demotte (PS) verbleekt in het aanschijn van Milquet, want hij heeft nauwelijks bevoegdheden.

Dat Joëlle Milquet de overstap maakt van het federale niveau naar de Franse Gemeenschap, is een logische stap in een federaal land waar de klemtoon steeds meer komt te liggen bij de deelstaten. Milquet heeft het onderwijsdossier ook altijd van nabij gevolgd. Dat Milquet binnen de federale regering wordt vervangen, is een evidentie. De minister van binnenlandse zaken oefent belangrijke bevoegdheden uit, bijvoorbeeld inzake veiligheid en politie. Een federale regering zonder een minister van binnenlandse zaken is niet denkbaar.

Melchior Wathelet wordt de nieuwe, zij het ontslagnemende, minister van binnenlandse zaken. Sedert de vorming van de regering Di Rupo in december 2011 was Wathelet staatssecretaris voor staatshervorming, leefmilieu, energie en mobiliteit. Een staatssecretaris is geen volwaardig minister. Hij wordt toegevoegd aan een minister. Zo was Wathelet toegevoegd aan minister van binnenlandse zaken Milquet voor de bevoegdheden leefmilieu, energie en mobiliteit en aan eerste minister Elio Di Rupo voor de bevoegdheid inzake staatshervorming.

Nu kondigt cdH echter aan dat de bevoegdheden van gewezen staatssecretaris Melchior Wathelet zullen worden toebedeeld aan Catherine Fonck. Ook Wathelet wordt dus vervangen. Op heden is Fonck fractieleider van cdH in de kamer van volksvertegenwoordigers. Zij wordt nu bevorderd tot staatssecretaris. Maar welke bevoegdheden gaat deze nieuwbakken staatssecretaris eigenlijk uitoefenen? De federale regering is in lopende zaken, wat betekent dat er geen politieke beslissingen kunnen genomen worden. Een regering in lopende zaken kan, naar de woorden van gewezen eerste minister Yves Leterme, ‘enkel op de winkel letten’. De winkel verbouwen of vernieuwen is echter uitgesloten.

In de praktijk wordt Catherine Fonck dan ook een staatssecretaris in lopende zaken zonder politieke bevoegdheden. Er is toch niemand die denkt dat Fonck bijvoorbeeld haar bevoegdheid inzake staatshervorming zal kunnen uitoefenen in een periode van lopende zaken? Meer nog, haar eigen partij cdH is op heden gekant tegen elke verdere stap in de staatshervorming, maar hetzelfde cdH benoemt wel een kersverse staatsecretaris voor staatshervorming. Maar ook de andere bevoegdheden van Fonck stellen in lopende zaken niets voor. Neem bijvoorbeeld de vliegroutes van en naar de luchthaven van Zaventem. Begin juli stelde het kernkabinet van de regering Di Rupo vast dat het niet mogelijk was hieromtrent tot een consensus te komen. Dit dossier ligt dus stil. Maar welke bevoegdheden gaat Fonck eigenlijk uitoefenen? En tenslotte, hoe lang gaat Fonck daadwerkelijk staatssecretaris zijn binnen de federale regering? Enkele weken? Of wordt het toch een maandje?

Had het dan anders gekund? Evident, en er zijn precedenten. Charles Michel (MR) was bijvoorbeeld minister van ontwikkelingssamenwerking in de ontslagnemende regering Leterme. Toen Michel in 2011 werd verkozen tot voorzitter van MR, werd hij opgevolgd door staatsecretaris voor Europese zaken Olivier Chastel (MR). Er kwam echter geen nieuwe staatssecretaris voor Europese zaken, daar Chastel zijn bevoegdheden meenam en deze voortaan uitoefende als minister. Het kan dus ook anders.

Post scriptum

Dat het ook anders kan, toont de vervanging aan van minister van justitie Annemie Turtelboom door staatssecretaris Maggie De Block. Deze laatste wordt minister van justitie in de regering van lopende zaken, maar behoudt daarnaast haar bevoegdheden als staatssecretaris voor asiel en migratie (K.B. 25 juli 2014, Staatsblad 28 juli). Waarom kon dit niet bij cdH? 

Meer nog. Wanneer staatssecretaris Philippe Courard (PS) ontslag neemt om fractieleider te worden van zijn partij in het Waals Parlement, worden zijn bevoegdheden overgenomen door zijn partijgenote Laurette Onkelinx (K.B. 11 september 2014, Staatsblad 12 juli). Zelfs de PS heeft dus meer moraliteit dan het cdH. Dit kan tellen!

Het mini-partijtje cdH geeft andere partijen al te graag lessen in staatsmanschap, maar is zelf tuk op postjes. Zo'n partijtje heeft aan anderen echt geen lessen te geven. Nog recent verklaarde cdH-voorzitter Benoit Lutgen: "Je ne veux pas des flamingants ou séparatistes au sommet de l'Etat même si c'est au prix de quatre, cinq, six ou sept ministres". Dat die uitspraak klinklare nonsens is, heeft Lutgen nu wel bewezen. cdH is net postjesgeil, dit bewijst niet alleen de benoeming van fantoom-staatssecretaris Catherine Fonck, maar tevens het eeuwigdurend verbond tussen cdH en PS.

Fantoomstaatssecretaris Catherine Fonck en haar cdH zullen gedurende de volgende legislatuur recht hebben op twee betaalde medewerkers. Betaald door wie? Door de belastingsbetaler. Hopelijk maakt de Zweedse coalitie een einde aan dit soort misbruiken. 

Hendrik Vuye