‘Waarom schuiven we huidige Grondwet niet gewoon opzij?’

Het N-VA-kopstuk reikt in een interview met De Standaard concrete pistes aan om de uitspraak van Geert Bourgeois – ‘we willen in 2019 verdere communautaire stappen zetten’ – te realiseren.

Omdat een standstill geen achteruitgang mag zijn (dixit Bourgeois), hebben de N-VA-kamerleden Hendrik Vuye en Veerle Wouters de opdracht gekregen om communautaire denksporen te ontwikkelen. Als er iemand weet wat de minister-president bedoelt met 'verdere stappen', zijn zij het wel.

Vuye: 'Iedereen ziet dat de zesde staatshervorming aanleiding geeft tot tal van problemen. De financieringswet is een draak en veel bevoegdheden zitten verspreid. Dat werkt gewoon niet, zodat stilaan iedereen beseft dat die zesde staatshervorming geen eindpunt kan zijn. Wouter Beke heeft dat trouwens ook al gezegd. Er moet dus een zevende staatshervorming komen in 2019. De klassieke piste is via artikel 195 van de Grondwet (een herziening, red.), maar sommige partijen willen een preambule. Ik niet, want je weet dan waar je begint, maar nooit waar je eindigt.'

Hoe groot moet die staats­hervorming er dan uitzien?

'Zo groot mogelijk natuurlijk, in de hoop dat het de laatste is. Voor mij hoeven er geen tussenstappen meer te zijn om het einddoel te bereiken. Vanuit Objectief V leveren wij verschillende pistes aan, maar wij bepalen niet het partijstandpunt.'

En het einddoel is...

'Een confederale staat.'

Dus níét de onafhankelijkheid van Vlaanderen?

'Dat is een strikvraag, hé. Je moet die begrippen in hun context zien: onafhankelijkheid is niet de absolute onafhankelijkheid van de 19de eeuw, die bestaat alleen nog in Noord-Korea. De rest van de wereld zit in een situatie van multilevel governance. Dat evolueert. Sommige niveaus worden belangrijker, andere minder belangrijk. België is daar een voorbeeld van.'

Terug naar die pistes: gaat de N-VA één piste naar voren schuiven in 2019 of zijn meerdere scenario's bespreekbaar?

'Het zou nogal dom zijn als het studiecentrum zich zou beperken tot één piste. Wij staan erop om verschillende modellen aan te reiken. In ons land ishet traditie om de Grondwet telkens te wijzigen, maar er zijn ook landen die hun Grondwet opzijschuiven en vervangen door een nieuwe. In Frankrijk gebeurt dat, en dat is toch ook een democratie? Mochten we nu zeggen: “Dít is de wijze waarop we de zevende staatshervorming willen doorvoeren, te nemen of te laten”, zijn we niet goed bezig. Zo'n strategie is gedoemd om te mislukken.'

Bourgeois' eis om de Grondwet in 2019 voor herziening vatbaar te verklaren, is nochtans wel te nemen of te laten.

'Maar dat is toch een minimumvoorwaarde in een democratie? Je gaat als aftredend parlement toch geen nieuw parlement blokkeren? Bij ons wordt er altijd een ­politiek spel gespeeld als artikel 195 ter sprake komt, terwijl dat 185 jaar oud is en dateert uit de tijd dat België nog lang geen democratie was. Dat Geert dit op tafel legt, is net heel democratisch, het zou een automatisme moeten zijn.'