Le faux pas de trop... mijn avonturen in de Franstalige pers (deel 2)

DS Weekend (maart 2012)

In DS Weekend van 31 maart  2012 verschijnt een interview met mij. Als illustratie staat een foto van mezelf en Jazzy, één van mijn somali-katers. Voor Jazzy wordt het een wending in zijn kattenbestaan, want vanaf nu gaat hij regelmatig met mij op de foto. Hij heeft in Vlaanderen een kleine fanclub. Soms krijg ik mails over -en voor- Jazzy. Wanneer ik ga spreken, vraagt men mij welhaast altijd: ‘hoe gaat het met je kat?’.

In dat interview pleit ik voor ‘positief confederalisme’. Tiens, zouden Peeters en Beke dit eertijds ook gelezen hebben? Op de vraag of ik ooit op een N-VA-lijst zal staan antwoord ik: ‘zeg nooit nooit’.

Terug naar de kern. In dat interview stel ik dat het ‘keiharde, racistische nationalisme van het Vlaams Blok’ me tegen de borst stoot. Ik besluit het gesprek met ‘Het is de verdienste van De Wever dat hij altijd met Vlaams Belang in de clinch is gegaan’. Tot tweemaal toe, neem ik dus overduidelijk afstand van het Vlaams Belang. Niet mis te begrijpen, maar wat baten kaars en bril, als de Franstalige journalist niet begrijpen wil.

DS weekend, als vertaald in Le Soir (maart 2012): onkunde of onwil?

Jurek Kuczkiewicz, op dat ogenblik adjunct-hoofdredacteur van Le Soir, reageert. Hij schrijft dat ik een onbekende prof ben: ‘M. Vuye n’était pas très connu, pas plus en Flandre qu’en Wallonie’. Geachte Heer Kuczkiewicz, ik ben al jaren in Vlaanderen één van de meest gevraagde sprekers. Maar U kent Vlaanderen zo goed, dat U dit is ontgaan. Een kostbare tip: schrijf in het vervolg over zaken die U wel kent. Overigens, beste lezer, hebt U ooit al gehoord van Jurek Kuczkiewicz? Jurek wie? Inderdaad!

Het wordt nog sterker waar Kuczkiewicz mijn stellingname tegen het Vlaams Belang vertaalt als steun aan het Vlaams Belang. Hij schrijft: ‘Et alors que Le Soir, comme d’autres médias francophones, est officiellement boycotté par la N-VA qui ne veut visiblement pas de pont avec eux, M. Vuye trouve remarquable que Bart De Wever aille «au contact» avec le Vlaams Belang. Comme l’a fait M. Vuye lui-même en allant discourir à une soirée organisée par la NSV, l’organisation de la jeunesse nationaliste radicale flamande, proche du Vlaams Blok/Belang’.

Dit is een manifeste leugen! Eenieder kent de afkeer van Bart De Wever voor het Vlaams Belang. Iedere Vlaming weet dat ik geen uitstaans heb met het Belang. Ik heb dat al tot vervelens toe gezegd en verklaard. Maar wat te denken van het artikel van Jurek Kuczkiewicz? Is dit kwaliteitsjournalistiek of riooljournalistiek? Is dit voorlichting van de lezer of intellectuele oplichting? Is dit informatie of desinformatie? Is dit bewuste misleiding? Is dit malafide framing? Is dit kennelijke onkunde? Aan de lezer om te oordelen. Mijn oordeel staat vast: dit is gewoon Le Soir.

Misschien beseft Le Soir nu waarom ik geen interviews geef, noch zal geven, aan die krant. Men zou mij verkeerd kunnen begrijpen en net het omgekeerde schrijven van datgene wat ik verklaar. Non bis in idem. Une fois suffit! Merci! Le Soir interesseert me geen barst meer sedertdien. Is dit minachting voor deze zelfverklaarde kwaliteitsvolle Brusselse gazet? Helemaal niet. Ik weiger gewoon interviews met een krant die mij in verband brengt met iets waar ik altijd heb tegen gevochten, namelijk het Vlaams Blok/Belang. 

‘De reddende engel’ Beatrice Delvaux (maart 2012)

Ook de legendarische bruggenbouwster Béatrice Delvaux ontbrak niet op het appel. In een opiniestuk gepubliceerd in Le Soir en De Standaard -onder de titel ‘De reddende engel’- luidt het als volgt: ‘Toen ik vorig weekend het interview met professor Hendrik Vuye las (DS Weekblad 31 maart), dacht ik: wat jammer! Wat een verlies voor dit land! We hadden de reddende engel onder ons. De man die het staatsrecht kent en er zielsveel van houdt. Die Bart De Wever kent en er zielsveel van houdt. Die Wallonië kent en er zielsveel van houdt (hij vindt zelfs dat sommige dingen er beter gebeuren dan in Vlaanderen, zoals de manier waarop de universiteiten over de cijfers van de studenten beraadslagen). Deze man, die er geen geheim van maakt dat hij de N-VA een warm hart toedraagt en niet uitsluit dat hij ooit op een lijst van de partij zou staan, maar die zegt dat hij geen separatist is, had met al zijn unieke gaven aan de wieg kunnen en zelfs moeten staan van het ultieme compromis, het glorieuze akkoord waarin De Wever, Di Rupo en co zich hadden kunnen vinden.

Maar wat is er gebeurd? Niets. Meneer Vuye heeft de uitdaging niet aangenomen. Wat een ongelooflijke gemiste kans’.

Samengevat: het is dus mijn fout dat de onderhandelingen in 2010 zijn mislukt. Journalistiek van het allerhoogste niveau! Maar toch dank. Ik had nooit gedacht dat Beatrice Delvaux mij zou vergelijken met een engel. Dat is net iets te veel eer. Zelfs Bart De Wever heeft ze nooit een engel genoemd. Dank!

Twee ‘ultras’

Wanneer enkele dagen later bekend wordt dat collega Bart Maddens en ikzelf benoemd zijn door de Vlaamse regering tot lid van de Raad voor verkiezingsbetwistingen, titelt Le Soir ‘Deux ‘ultras’ pour le Brabant flamand’. Voornaamste beschuldiging deze keer: ik heb ooit verklaard dat de faciliteiten een historische vergissing zijn.

Inderdaad, de info is juist en ze is nog steeds juist. Ik herhaal en ik bevestig: de faciliteiten zijn een historische vergissing. Ze hebben niet gezorgd voor pacificatie in de Vlaamse rand. Ze zijn bovendien vernederend door de Vlamingen. Men kan wat mij betreft niet in Vlaanderen wonen en Vlaanderen tegelijk de rug toekeren. Overigens, ik woon in Wallonië en ik vraag geen faciliteiten. Ik respecteer Wallonië en het Franse taalgebied. Wie respecteert hier wie? En wie minacht wie?

En tot slot, ik ben echt niet de enige om dit standpunt te huldigen. Lees de memoires van Gaston Eyskens. Deze grote staatsman waar ten noorden en ten zuiden van de taalgrens met veel eerbied over wordt gesproken, zegt net hetzelfde als ik.

 ‘Pierre Havaux, le faux pas de trop’ (februari 2013)

Maar het hoogtepunt van journalistiek komt er in februari 2013. De Pulitzerprijs voor klinkklare onzin komt ongetwijfeld toe aan Pierre Havaux, politiek journalist bij Le Vif.

Ik kende Havaux. Hij was me in 2010 komen interviewen. Een vriendelijk man, altijd beleefd. Bijna maniakaal en ziekelijk beleefd zelfs. Nadien heeft hij mij meermaals opgebeld met vragen. Ik heb hem altijd geholpen. Ik heb zelfs documentatie doorgestuurd. Altijd kreeg ik een beleefd antwoord.

Op 19 januari 2013 had ik de grote eer om de academische rede te houden op de nieuwjaarsreceptie van de Vlaamse Volksbeweging. Ik sprak er over ontgrendeling en over hoe men, net op dit punt, in het verleden vrij losjes was omgesprongen met de Grondwet. Pieter Bauwens publiceerde er een artikel over op Doorbraak.be.

Pierre Havaux zelf was niet aanwezig op deze rede. Op 23 januari op de middag stuurt een vriend mij een SMS: ‘Surf naar Le Vif. Mille collines is back in town’. Op Levif.be staat een artikel van Havaux: ‘Libérer la Flandre de la cage Belge’. Havaux heeft me niet gecontacteerd om te vragen wat ik nu precies heb verteld. Hij verwijst naar het artikel van Pieter Bauwens en maakt er een karikatuur van. Wat Havaux schrijft heeft in de verste verte niets te maken met wat ik heb gezegd. Mogelijkheid om te reageren heb ik niet gehad, alhoewel dit een vereiste volgens de deontologische code.

Pas nadat het artikel werd gepubliceerd op de webstek, begint Havaux mij als een bezetene op te bellen. Ik heb niet geantwoord. Een ernstig journalist check vooraf zijn informatie en geeft betrokkene vooraf de mogelijkheid om zijn standpunt kenbaar te maken. Wie eerst publiceert en nadien pas zijn informatie natrekt, is geen antwoord waard. Dagen aan een stuk zal Havaux vruchteloos bellen, SMS’en en berichten inspreken op mijn voice mail. Nadien zal hij hierover schrijven dat ik mijn telefoon niet opneem en dat mijn oren suizen. Havaux bedoelt dat ontslag mij boven het hoofd hangt. Hij kan in zijn geschriften nauwelijks zijn blijdschap hierover verbergen. ‘Un Dreyfus à la flamande’, schrijft hij in een tweede internetbijdrage.

Vrijdag 1 februari 2013 wordt één van mijn gloriemomenten. Het hoofdartikel in de papieren editie van Le Vif -3 volle bladzijden- gaat over mij: ‘Hendrik Vuye, le faux pas de trop’. Havaux herneemt er zijn internetbijdrage. Maar hij laat nu ook twee ‘onafhankelijke professoren’ aan het woord. Beiden verklaren geschandaliseerd te zijn door mijn politiek engagement. De ene is professor Marc Uyttendaele (ULB), echtgenoot van PS-minister Onkelinx. De andere is professor Francis Delpérée (UCL), tevens senator voor cdH. Delpérée is de man die enkele dagen geleden N-VA een racistische partij noemde. Een Nederlandsonkundige Fransdolle baron die meent dat hij Vlamingen de les kan spellen, ‘en Français, bien évidemment’. Of hoe twee gitzwarte potten door Pierre Havaux worden opgevoerd, om de ketel verwijten dat hij geel/zwart ziet. Je moet maar lef hebben. Gewoon omdat ik Vlaming ben en expert van N-VA. Voor alle duidelijkheid: op dat ogenblik was ik nog geen lid van N-VA.

‘Pierre Havaux, lid van VVB?’ (maart 2013)

Nadien zou ik Havaux nog ontmoeten. Toen ik in maart 2013 ging spreken voor Vlaamse Volksbeweging te Aalst, sluipt hij, vergezeld door een kompaan, als een dief in de nacht de zaal binnen. Ik had hem evenwel herkend.

Beleefd -en zelfs in het Frans- heb ik hem gevraagd wat hij kwam doen. Was hij bekeerd en lid geworden van de Vlaamse Volksbeweging? Neen, hoor. Zichtbaar gefrustreerd verliet hij de zaal, niet zonder eerst dreigend en briesend te hebben gesteld dat hij hierover ging schrijven.

In Le Vif van 15 maart haalt hij zijn gram onder de titel ‘Hendrik Vuye au Vif: buiten!’. Dat heb ik nooit zo gezegd. Maar dit hoeft ook niet, de fantasie van Pierre Havaux volstaat om dit te schrijven.

Geen twee democratieën, maar twee verschillende tijdzones

En toch heb ik veel geleerd uit het artikel van Havaux over mijn toespraak op de VVB-receptie van januari 2013. Hij begint met ‘ce soir-là à Gand’ en vervolgt met wat ik zou gezegd hebben. ‘Die avond te Gent’ ... alleen wordt de nieuwjaarsreceptie van het VVB niet ‘s avonds, maar wel op de middag georganiseerd! Maar blijkbaar leven Vlamingen en Franstaligen in twee verschillende tijdzones. Wat voor ons Vlamingen 12 uur ‘s middags is, is voor Pierre Havaux ‘s avonds ... Dit verklaart natuurlijk waarom Vlamingen en Franstaligen elkaar niet begrijpen. We leven niet alleen in twee democratieën, maar zelfs in twee verschillende tijdzones.

‘Pierre Havaux, journaliste politique’, zo omschrijft hij zichzelf op de webstek van Le Vif. Eén van zijn collega’s omschreef me ooit Pierre Havaux als ‘een rasechte FDF-er vermomd als journalist’. Aan de lezer om te oordelen. Mijn oordeel staat vast.

Hendrik Vuye